පෘතුගීසි බලකොටු Archives

Stone slab recovered from the Portuhuese Emblum from Manikkadawara Fort now on display at the National Museum of Colombo

මැණික්කඩවර බලකොටුව

ඓතිහාසික වාර්තාවන්ට අනුව මැණික්කඩවර නුවර ඉදිකර ඇත්තේ ධර්ම පරාක්‍රමබාහු IX (1489-1513) කාලය තුළ ඔහුගේ සහෝදරයන් වන ශ්‍රී රාජසිංහ සහ විජයබාහු විසින්. පෘතුගීසීන් 1598 දී ප්‍රථම වරට මහනුවර රාජධානියට එරෙහි හමුදා මද්‍යස්ථානයක් ලෙස මැණික්කඩවර භාවිතා කළහ.

සියඹලාදමන මෙගලතික සුසාන භූමිය
රූස්ස ගස් වලින් පිරි වන අලින් ගැවසෙන ප්‍රාදේශයක හුදකලාව සියඹලාදමන මෙගලතික සොහොන් පරිශ්‍රය පිහිටා ඇත.මෙම ස්ථානයට ආසන්නයෙන් යාං ඔය ගලා බසි. එම නිසා එළඹිය හැකි නිගමනය වන්නේ යාං ඔය නිම්නයේ පිහිටි පැරණි ජනාවාසයක් මෙම ස්ථානය ආසන්නයේ පිහිටා තිබෙන්නට ඇති බවයි.ස්වභාවික හා මානව ක්‍රියාකාරකම් වලට අවම වශයෙන් ලක්ව ඇති නිසා මෙම සොාහොන් පරිශ්‍රය ඉතා හොදින් දක්නට ලැබේ.සුසාන ගර්භ 16 ක් පමණ අක්කර 03 ක පමණ භූමියක පිහිටා ඇත. […]
මාගල්ල වැව සහ රිදී බැඳි ඇල
මාගල්ල වැව මහසෙන් රජු (276-303 A D) විසින් ඉදිකරන ලද ජලාශ දහසයකින් එකක් ලෙස සැලකේ. එය I වන පරාක්‍රම බාහු (1153-1186 A D) සමයේදී අලුත්වැඩියා කර පසුව රිදී බැඳි ඇල්ල ලෙස හඳුනාගෙන ඇති දැදුරු ඔයෙන් ඇරඹි පෝෂක ඇළ මාර්ගයෙන් වැඩි දියුණු කරන ලද බව මහාවංශය සටහන් කරයි. මහා පරාක්‍රමබාහු යුවරාජ වශයෙන් රටේ දකුණු ප්‍රදේශයේ රජ කළ විට දැදුරුඔය හරහා අමුණු 5ක් ඉදිකළ බවත්, ඉන් සූකර නිජ්ජ නමින් වූ අමුණ මගින් මාගල්ල ජලාශයට ජලය හරවා යැවූ බවත් සඳහන් වේ. […]
කුලහීනයන් ශ්‍රී පාද වන්දනා කල ආඬියාමළ තැන්න වැලි මළුව
ශ්‍රී පාද කඳු මුදුනට මීටර් 600ක් පමණ පහළින් අද අම්බලමක් තිබෙන ආඬියාමළ තැන්න නම් පෙදෙසක් ඇත. තම පියා මරා දැමීමෙන් පසු සීතාවක රාජසිංහ රජු (1581-1591) හින්දු භක්තිකයෙකු බවට පත් වූ අතර ශ්‍රී පාදය ආඬි නොහොත් සන්නාසි නම් වූ හින්දු පූජකවරුන්ට භාර දෙන ලදී . කීර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ (1747 - 1781) විසින් එය ආපසු ගෙන බෞද්ධ භික්ෂුන්ට නැවත භාර දෙන තෙක් ඔවුන් දළ වශයෙන් වසර 155 ක් පමණ මෙම ස්ථානය කළමනාකරණය කළහ. […]
රටට අහිමි වූ කිලිවෙඩ්ඩියේ ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය
කිලිවෙඩ්ඩි ශ්‍රී වර්ධන බෝධිය 1979 දී හින්දු භක්තිකයන් විසින් විනාශ කර සහස්‍ර ගණනාවක් පුරා පැවති කෝවිලක් ඉදිකරන ලද ශ්‍රී මහා බෝධියේ පළමු අංකුර 32 න් එකකි. […]
1818 ඌව වෙල්ලස්ස කැරැල්ල හා මොණරවිල කැප්පෙටිපොළ ස්මාරකය
1817/18 කැරැල්ල ලෙසද හැඳින්වෙන ඌව වෙල්ලස්ස කැරැල්ල 1815 දී ඉංග්‍රීසින් මහනුවර රාජධානිය අල්ලා ගැනීමෙන් පසු ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු නිදහස් සටන ලෙස සැලකේ. මහනුවර රාජධානිය ඉංග්‍රීසින්ගෙන් නිදහස් කර ගැනීමේ මෙම සටන මෙහෙයවූයේ මොනරවිල කැප්පෙටිපොළ මහ දිසාවේ විසිනි. […]
පොලොන්නරුව රාජධානියේ විෂ්ණු දේවාලය අංක 3
අංක 3 විෂ්ණු දේවාලය සම්පූර්ණයෙන්ම ගඩොලින් තැනූ නිර්මාණයකි. මෙම කෝවිලේ අත්තිවාරම පමණක් සංරක්ෂණය කර ඇත. මෙම නටබුන් ප්‍රධාන මාර්ගයට ආසන්නව පිහිටා තිබුණද ඒවාට ප්‍රවේශ වීම පහසු නැත. නගරයට එන ජලාශයට එන වන අලි නවතාලීම සඳහා නටඹුන් හා මාර්ගය වෙන් කරමින් මෙම මාර්ගය දිගේ විදුලි වැටක් දිවෙයි. […]
මොට්ටුන්න ශ්‍රී කිරීටාරාම පුරාණ ටැම්පිට විහාරය
මොට්ටුන්න ශ්‍රී කිරීටාරාම විහාරයේ පිහිටි ටැම්පිට විහාරය, ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කයේ හොඳින්ම සංරක්‍ෂිත හා නඩත්තු කරන ලද ටැම්පිට විහාරය ලෙස සැලකේ. විහාරය මෑතකදී නැවත ප්‍රතිෂ්ඨාපනය කොට ඇති අතර මුල් ගල් කුළුණු සමග කොන්ක්‍රීට් ආධාරක ගොඩනගා ඇත. ප්‍රතිමා ගෘහයේ දොරටුව දෙපස දෙරටුපාල දේවතා පිළිම දක්නට ලැබේ. […]
අකිතමුරිප්පු (තේක්කම) පත්තිනි දේවාලයේ පැරණි නටබුන්
මැදවච්චියේ සිට මන්නාරමට යන මාර්ගයේ මඩු පල්ලි පාරට කිලෝමීටරයකට පමණ පෙර මල්වතු ඔය හරහා වැටී ඇති එල්ලෙන පාලමට ඇති මාර්ගය පවතී. මෙම මාර්ගයේ කිලෝමීටරයක් පමණ ගමන් කලවිට අලංකාර පරිසරයක ඇති යෝධ ඇළ හරහා වැටී ඇති අමුණක් අමුවේ. […]
වඳුරුපිටිය කෙටේවත්ත සත්පත්තිනි ටැම්පිට දේවාලය
විශාල වත්තක කෙළවර වඳුරුපිටිය කෙටේවත්ත සත්පත්තිනි ටැම්පිට දේවාල ඉඩම පිහිටා ඇත. ප්‍රධාන දේවාලය ඉදිකර ඇත්තේ ටැම්පිට විහාරයක ස්වරූපයෙනි. මෙම දේවාල ඉතිහාසය දඹදෙණි රාජධානිය යුගය දක්වා දිවෙන අතර ටැම්පිට දේවාලය මෙරට කුඩාම දේවාලය ලෙස සැලකේ. […]
දිඹුලාගල මොලහිටිය වෙලේගල පුරාවිද්‍යා ස්ථානය
මොලහිටිය වෙලේගල නුවරකලාවිය දිඹුලාගල කුඩා උල්පත ගම්මානයේ පිහිටි දිගු ගල් පර්වතයකි. මෙම පර්වතය කුඩා උල්පොත සිට කිලෝමීටර් 1.5 ක් පමණ දුරින් පිහිටා ඇති අතර, දිඹුලාගල පර්වතයට සමාන්තරව නැගෙනහිර සිට බටහිරට දිවෙන දිග දිගේ සමාන්තර පටු වැටි තුනක් හෝ හතරක් සහිත පහත් පාෂාණ භූමියකි. […]
කෑගල්ල මිනියම්පිටිය වත්ත පුරාවිද්‍යා ස්ථානය
කොළඹ සහ මහනුවර අතර මධ්‍යම අධිවේගී මාර්ගය ඉදිකරන අතරතුර මින් පෙර වාර්තා නොවූ පෞරාණික ස්තූප දෙකක නටඹුන් වසර කිහිපයකට පෙර වාර්තා විය. මෙම ස්ථානය කෑගල්ල දිස්ත්‍රික්කයේ රඹුක්කන මිනියම්පිටිය ප්‍රදේශයේ පිහිටා ඇත. […]
දිඹුලාගල හඳපාන්විල රජමහා විහාරය පුරාවිද්‍යා භූමිය
හඳපාන්විල රජමහා විහාරය පිහිටා ඇත්තේ දිඹුලාගල ප්‍රදේශයේ හඳපාන්විල ග්‍රාමයේ " දූවේගල" නමින් හඳුන්වන ගල්තලාවේය . දූවේගල පුරාණ බෞද්ධ ආරාමයක් වන අතර ස්තූපයක්, සෙල්ලිපි සහ ගොඩනැගිලිවල නටඹුන් හමුවේ. […]
රයිගම් රාජධානියේ උයන් වත්ත වැව
දොළොස් වන ශතවර්ෂයෙන් පසුව වියලි කලාපයෙන් තෙත් කලාපයට සංක්‍රමණය වූවන් අතර වාරිතාක්ෂණය ලංකාවේ අභාවයට යා නොදී රැකගැනීමට කටයුතු කල කණ්ඩායමක් සිටි බවට බොහෝ උදාහරණ ඉතිහාසය අපට පෙන්වාදෙයි. කොලබ දිස්ත්රික්කයේ මුල්ලේරියාව වැව. තලංගම වැව, බොරලැස්ගමුව වැව හා කළුතර දිස්ත්‍රික්කයේ උයන්වත්ත වැව එයින් කීපයකි. උයන්වත්ත වැව පිළිබද කුඩා හැදින්වීමක් කිරීම මෙහි අරමුනයි. […]
ගෝමරන්කඩවල මයිලවැව පුරාවිද්‍යා භූමිය (Gomarankadawala Mailawewa Archaeological Site)
පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව විසින් කලකට පෙර සංරක්ෂණය කරනු ලැබු මෙම ගෝමරන්කඩවල මයිලවැව දාගැබ ඉන් පසුව නිසි නඩත්තුවක් නොමැතිවිම නිසා වල්බිහිවි ගොස් සෑ ගර්භය තැන තැන පුපුරා ගොස් තිබේ. අගල් 156 ක් පමණ උසින් යුතු දාගැබෙහි උතුරු දෙසට වන්නට ගර්භය මැදින් කොටසක ගඩොලු ගැලවි තිබේ. […]
ගුරුගල්හින්න මෙගලිතික සුසාන භූමිය
1970 දශකයේ දී පුරාචිද්‍යා දෙපාර්තුමේන්තුවේ රාජා දසිල්වා විසින් ගුරුගල්හින්න ආශි‍්‍රත ව කැණීම් සිදු කර තිබෙන අතර එම සුසානය විද්‍යාත්මක ලෙස කාලනීර්ණය කර නොමැත. නමුත් එහි තිබෙන පූවරුවට අනුව මෙම සුසාන භූමිය ක්‍රිස්තු පූර්ව 7 වන සියවස හා ක්‍රිස්තු වර්ෂ 3 වන සියවස අතර භාවිතා කර ඇති බව සඳහන් වේ. […]
හඟුරන්කෙත මාදංවල අම්බලම
හඟුරන්කෙත සිට රිකිල්ලගස්කඩ දෙසට කිලෝමීටර 1½ පමණ ගමන්කරන විට මාර්ගයේ දකුණු දෙසින් මෙම මාදංවල අම්බලම දැක ගන්නට පුළුවන්. වහලය දරා සිටින ප්‍රධාන ගල් කණු සතරේ තුන් පැත්තකින් උස අඩි 5ක් පමණ උස ගල්බැමි ගොඩනංවා තිබෙනවා. කැටයම් ආදියෙන් තොර මෙම අම්බලම සාදා තිබෙන්නේ 1901දී. […]
උඩුනුවර වට්ටප්පොල අම්බලම
වට්ටප්පොල ග්‍රාමයේ තිබෙන මෙම අම්බලම 1918 දී නිම කරන ලද බව පැවසෙනවා. මෙම අම්බලම ගොඩ නංවා ඇත්තේ වට්ටප්පොල ඩිංගිරි බණ්ඩා වරකාවුල්ල නැමැති පුද්ගලයා බව අම්බලමේ සඳහන් වනවා.]මෙම අම්බලම සාදා ඇත්තේ කළුගල් කුට්ටි භාවිතා කරගනිමින්. […]
උඩුනුවර වේගිරිය අම්බලම
උඩුනුවර වේගිරිය අම්බලම සැදීමට විශාල සතරැස් ගල් කුළුණු හතරක් මත කොස් දැවයෙන් සැකිල්ලක් සාදා ඒ මත වහලය රඳවා තිබෙනවා. මෙහි ගල් කණුවක් අඩි දහයක් පමණ උසයි. වහලේ පරාල එක්රැස් වන දැව මඩොල් කුරුපාව දැකුම්කළු පියුමකින් සරසා තිබෙනවා. මෙම අම්බලමේ බිත්ති අසුන් ගත හැකි ලෙස නිමවා තිබෙනවා. […]