උරුමයන්, වනජීවීන්, සොබාදහමේ විස්මයන් සහ අනෙකුත් ආකර්ෂණ පිළිබඳ ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම තොරතුරු ද්වාරය වෙත ඔබව සාදරයෙන් පිළිගනිමු.
දැනට මහකණ්ඩිය ලෙස හැඳින්වෙන අම්පාර දිශාවෙහි පිහිටි නටබුන් වූ පුරාණ වැව මහා වංශය ඇතුළු වංශ කථාවල සඳහන් වන්නේ දිගා වැව වශයෙනි. එය අන්දල් ඔය හා එහි අතු ගංගාවක් හරස් කරමින් තැනූවක් බව මිනින්දෝරු සිතියම් පෙන්වා දෙයි. වචනයේ පරිසමාප්ති අර්ථයෙන් ම එය දීර්ඝ වැවකි.
අම්පාර දිස්ක්‍රික්කයේ තිරුක්කෝවිල් ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ඨාසයට අයත් තිරුක්කෝවිල් සිට පොතුවිල් මාර්ගයේ ටික දුරක් ගොස් තාන්ඩිඅඩි හන්දියට පැමිණ කුඹුරුයායක් මැදින් වනය ඇතුළට කිලෝමීටර් 12 ක් ගමන් කළ විට කංජිකුඩිච්චිආරු නටබුන් පිහිටි පුදබිමට ළඟා විය හැකිය.
නුවර ගල ඒ තරම් ම චිත්තාකර්ෂණීය දිය කඳුරු, දිය කඩිති හෝ පොකුණු ආදියෙන් ද සුපෝෂිත ලතා මඬුල්ලෙන් ද අලංකෘත ය. පිල් විදහා රඟන පිල්බරුන්ගේ කාහල නදින් ද නින්නාද දෙන්නා වු නුවර ගල සොබාදම් දියනියගේ මන්දස්මිතයෙන් ශෝහාමත් වු නන්දන උයනට උවම් තබන වන උයනකි.
ශුෂ්කවූ මහඔය ප්‍රදේශයේ සැඟවුණු වෙහෙරගල, උණුවතුරබුබුල නමින් හැඳින්වෙන ගම්මානයේ පවතින ගල්පර්වත සහිත කඳු ප්‍රදේශයකි. මෙම පර්වතයේ තිබී හමු වූ පුරාණ නටබුන් ක්‍රි.පූ 2 වන සියවස දක්වා කාලයකට දිව යයි. වෙහෙරගල ආරන්‍ය සේනාසනය මහඔය නගරයේ සිට මාදුරුඔය මාර්ගයේ කිලෝමීටර 4 ක් පමණ දුරින් පිහිටා තිබේ.
අම්පාර – මහියංගණ මාර්ගයේ ගල්ඔය යෝජනා ක්‍රමයේ මායිමේ අම්පාර පුළුකුණාව ගුහා සහ පෞරාණික නටබුන් විශාල වනාන්තරයකින් වැසුනු කන්දක් මත පිහිටා ඇත. කන්දේ දකුණු කෙලවරේ කටාරම් සහිත ලෙන් විශාල ප්‍රමාණයක් පිහිටා තිබේ.
කිරිපොකුණ කෙම දක්වා දුෂ්කර ධාවන පථය තවමත් පවතින අතර කිරිපොකුණහෙළට අලි කොටි ගහන වනාන්තරය හරහා කිලෝමීටර 1.5 ක දුරක් පයින් ගමන් කල යුතුය. කිරිපොකුණ කෙම ගල්තලාවක් ඔස්සේ දිගේ මීටර් 4 ක් පමණ දිගින් යුත් ඔරුවක හැඩැති ස්වාභාවික පොකුණකි.
නාග පබ්බත සේනාසනය නම් තවමත් වන මැද හැංගුනු නටබුන් ගොඩක් පමණි. එදා රහතුන් වැඩ සිටි ගල්ලෙන් වල අද වාසය කරන්නේ වලසුන් සහ දිවියන්ය. වනගත මාවත කෙමෙන් රූස්ස ගස් වලින් ගහණ විය. ඒ සමඟ අහසට නැගුණු විසල් ගල් කුළු රැසක් දර්ශනය වෙමින් තිබිණි.