අවු­රුදු 48 000 කට පෙර සිට පැවත එන ලංකාවේ මිනිසුන්ගේ අව­මං­ගල චාරිත්‍ර විධි

RATE THIS LOCATION :1 Star2 Stars3 Stars4 Stars5 Stars (3 votes, average: 2.33 out of 5)
Loading...

ශ්‍රී ලංකාවේ මානව ජනා­වා­ස­ක­ර­ණය පිළි­බඳ තතු විම­ර්ශ­නය කිරීමේ දී එහි සමා­ර­ම්භය පුරා­ශිලා යුග­යෙන් ( Paleolithic period) ආර­ම්භව මධ්‍ය­ශිලා යුගය (Mesolithic period) ප්‍රාථ­මික යකඩ යුගය ( Early Iron Age) ඔස්සේ විකා­ශ­නය වී ඇති ආකා­රය ගවේ­ෂණ කැණී­ම්ව­ලින් තහ­වුරු කර­ගෙන තිබේ (Deraniyagala 1992 : 709 – 710 ; Deraniyagala 2007: 04). මධ්‍ය­ශිලා අව­ධි­යට පසුව එළැ­ඹිය යුතු වන ශිලා යුගය පිළි­බඳ යම් සාධක ප්‍රමා­ණ­යක් දොර­වක ලෙනෙන් හා හෝර්ටන් තැන්නේ වාර්තා වන බව (Premathilaka : 2003: Wijepala in Deraniyagala 2007:59; Wijepala 2007 : 97 – 120). ප්‍රකාශ වී තිබුණ ද එම සාධක ප්‍රමා­ණය නව ශිලා යුගය පිළි­ගැ­නී­මට තරම් තීර­ණා­ත්මක නොවන බව විද්වත් මතය වී තිබේ. ශ්‍රී ලංකාවේ ආදි­තම සංස්කෘ­තික අවධි තුළ මාන­වයා සිය ජීවි­තය ගත කරන සමයේ දී තමන් සමඟ ජීවත් වූ සිය නෑ හිත­මි­තු­රන් මිය­ගිය විට භූම­දා­නය සඳහා විවිධ අභි­චා­ර­මය කට­යුතු සිදු කර ඇති ආකා­රය පුරා­විද්‍යා පර්යේ­ෂණ මඟින් හඳු­නා­ගෙන තිබේ. අනා­දි­මත් කලක සිට ශ්‍රී ලංකාවේ සිදු වූ එම භූම­දාන කට­යුතු හෙවත් ශවෝ­පා­චාර ක්‍රම හා ඒ සම්බ­න්ධව අනා­ව­ර­ණය කර­ගෙන ඇති කරුණු පිළි­බඳ මේ රච­න­යෙන් විමසා බලනු ලැබේ. විශේ­ෂ­යෙන් ප්‍රාග් සහ පූර්ව ඓති­හා­සික අව­ධිය තුළ මේ සම්බ­න්ධව අධ්‍ය­ය­නයේ දී ලිඛිත සාධක නැති නිසා ඒ සඳහා පුරා­විද්‍යා මූලා­ශ්‍රය පම­ණක් භාවිත කිරී­මට සිදු වේ.

බළ­න්ගොඩ මාන­ව­යාගේ අභි­චාර, සුසාන චාරිත්‍ර

ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රාග් ඓති­හා­සික යුග අතු­රින් මෑත­කා­ලී­නව විස්ත­රා­ත්ම­කව කරුණු අනා­ව­ර­ණය කර­ගෙන ඇත්තේ මධ්‍ය­ශිලා යුගය (Mesolithic Period) හෙවත් බළ­න්ගොඩ සංස්කෘ­තිය සම්බ­න්ධ­යෙනි. මධ්‍ය­ශිලා යුගය පිළි­බඳ සාධක අනා­ව­ර­ණය වන ස්ථාන වශ­යෙන් ඉර­ණ­මඩු පාංශූ සංකී­ර්ණය මෙන් ම ගුහා නිධි වැද­ගත් වේ. ගුහා නිධි අතර කුරු­විට බට­දො­ඹ­ලෙන, කිතු­ල්ගල බෙලි­ලෙන, බුල­ත්සිං­හල ෆාහි­ය­න්ලෙන, වර­කා­පොළ දොර­ව­ක­කන්ද, අත්ත­න­ගොඩ අළු­ලෙන, බෙලි­ලෙන-අතුළ, සීගි­රිය පොතාන, අත්ත­න­ගල්ල පොත්ගු­ල්ලෙන, එළි­ම­හන් ස්ථාන ලෙස බෙල්ල­න්බැ­ඳි­පැ­ලැස්ස, පල්ලෙ­ම­ළල, මහ­එ­ළිය, වෙස්ස­ගි­රිය, ජේත­ව­නය, මාතොට, අනු­රා­ධ­පුර ඇතු­ළු­නු­වර, මිනි­ඇ­ති­ලිය ආදී ස්ථාන රාශි­යක් වැද­ගත් වන බව පෙන්වා­දිය හැකි ය. (Deraniyagala 1992 : 709 – 710 ; Mendis 2016 : 16 – 20).

ශ්‍රී ලංකාවේ මධ්‍ය­ශිලා යුගය සම­බ­න්ධ­යෙන් මෙතෙක් ලැබී ඇති විද්‍යා­ත්මක කාල­නීර්ණ ලෙස බුල­ත්සිං­හල ෆාහි­ය­න්ලෙන අදින් වසර 48,000, කුරු­විට බට­දො­ඹ­ලෙ­න­අ­දින් වසර 37,000, කිතු­ල්ගල බෙලි­ලෙන අදින් වසර 31,000, අත්ත­න­ගොඩ අළු­ලෙන අදින් වසර 10,350, බෙලි­ලෙන අතුළ අදින් වසර 8,230, කුරු­විට බට­තොට දහ­යි­යා­ලෙන අදින් වසර 7,680, බෙල්ල­න්බැ­ඳි­පැ­ලැස්ස අදින් වසර 12,000 – (6,500), මිනී­ඇ­ති­ලිය අදින් වසර 6000, අනු­රා­ධ­පුර අදින් වසර 5900, මාතොට අදින් වසර 3800, සීගි­රිය අසළ පොතාන අදින් වසර 5800, අලි­ගල අදින් වසර 5500 වශ­යෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ මධ්‍ය­ශිලා යුගය යුගය සම්බ­න්ධ­යෙන් කාල­නීර්ණ ලැබී තිබේ (Deraniyagala 2007 : 3 – 7 ; Adikari 1994; Perera : 2010 ).

එම යුග­යට අයත්ව එළි­ම­හන් වාස­ස්ථාන සහ ලෙන් තුළින් හමු වන භෞතික සාධක අතර මානව සැකිලි අති­ශ­යින්ම වැද­ගත් වන අතර එම­ඟින් මධ්‍ය­ශිලා මාන­ව­යාගේ ශවෝ­පා­චාර ක්‍රම පිළිබ අධ්‍ය­ය­න­යන් කිරී­මට ද ඉන් හැකි වී තිබේ. බළ­න්ගොඩ මාන­ව­යාගේ අභි­චාර සහ සුසාන චාරිත්‍ර පිළි­බඳ විම­ර්ශ­නයේ දී ඔහුගේ භූම­දාන කට­යුතු වැද­ගත් වන අතර මිනි­සකු මිය­ගිය විට ඔවුන් වළ දමා තිබීම ඒ අත­රින් ප්‍රමුඛ වේ.

එසේ මිය­ගිය පුද්ග­ල­යකු වළ දැමීමේ දී නමා හකුළා වළ දැමීම හෙවත් උක්කු­ටි­යෙන් වළ දැමීම සුවි­ශේෂ කරු­ණක් වන අතර, ඒ බව බෙල්ල­න්බැ­ඳි­පැ­ලැස්ස, රාවණා ඇල්ල සහ මිනී­ඇ­ති­ළි­යෙන් හමු වී ඇති සාධක මැන­වින් තහ­වුරු කරයි. එසේම කුරු­විට බට­දො­ඔ­ලෙ­නෙන් ද භූම­දාන කරන ලද පුද්ග­ල­යන් 38 දෙනෙ­කුට අයත් සාධක පුරා­විද්‍යා කැණී­ම්ව­ලින් හඳු­නා­ගෙන තිබේ. ප්‍රාථ­මික දඩ­යම් ජීවි­ත­යක් ගත කළ බළ­න්ගොඩ මාන­වයා විසින් මිය­ගිය පුද්ග­ල­යකු භූම­දාන කරන විට වළ දැමීමේ දී බට­හිර දෙසට හිස සිටින සේ වළ දමා තිබීම ද අති­ශ­යින් වැද­ගත් වේ (Deraniyagala 1958 : 64 – 65).

වර්ත­මා­නයේ දී ද මිනි­සකු මිය­ගිය විට වළ දමනු ලබ­න්නේද බට­හිර දෙසට හිස දමා ය. බළ­න්ගොඩ මාන­වයා මිය­ගිය පුද්ග­ල­ය­කුගේ හිස බට­හිර දෙසට සිටින සේ වළ දැමී­මට හේතුව පිළි­බඳ විම­ර්ශ­නය කිරීමේ දී පැහැ­දිලි වන්නේ එම මිනිසා ස්වභා­වික පරි­ස­රයේ දුටු ස්වභා­වික සිදු වීම් සිය ජීවි­ත­යට ද ආරෝ­ප­නය කර ඇති බවකි. එනම් ඔහු පරි­ස­රයේ ප්‍රධා­න­තම වැද­ගත් වස්තුව ලෙස දුටුවේ සූර්යා ය. සූර්ය ගම­නය නැගෙ­න­හි­රින් ආරම්භ වී බස්නා­හි­රෙන් අව­සන් වන බව ඔවුන් දෛනි­කව දුටු සිද්ධි­යකි . එම දෛනික සිද්ධිය මාන­ව­යාගේ ජීවි­ත­යට ආරෝ­ප­ණය කළ කල්හි පෙනෙන්නේ උපත සහ මිය­යාම ඉන් පිළ­ඹිබු වන බවය.

නැඟෙ­න­හිර ඉප­දී­මත් බස්නා­හිර මිය යෑමත් සංකේ­ත­වත් කිරීමේ අර­මු­ණින් බළ­න්ගොඩ මාන­වයා මිනි­සෙකු මිය­ගිය විට හිස බට­හි­රට වළ දැමී­මෙන් සංකේ­ත­වත් කර­න්නට ඇති බව උප­ක­ල්ප­නය කළ හැකිය. එසේම එම මාන­ව­යාගේ අභි­චාර කට­යුතු අතර මිය­ගිය පසු වළ දමා මස් දිය වූ අස්ථි­වල ගුරු­ගල් ආලේප කිරීම පිළි­බඳ තොර­තුරු ද බට­දො­ඹ­ලෙන, බෙලි ලෙන, බෙල්ලන් බැදි­පැ­ලැස්ස, බුල­ත්සිං­හල, ෆාහි­ය­න්ලෙන, අල­වල පොත්ගුල් ආදී ලෙන් මඟින් හඳු­නා­ගෙන තිබේ. එසේම රාව­ණා­ඇ­ල්ලෙන් ලැබී ඇති මානව හිස්ක­බල සිදුරු කිරී­මට උත්සාහ කිරී­මෙන් ද ඔවුන්ගේ විවිධ අව­මං­ගල්‍ය සහ අභි­චාර කට­යුතු පිළි­බ­ඳව මැන­වින් හඳු­නා­ගැ­නී­මට හැකි වී තිබේ (Deraniyagala2007 : 59; Kennedy 2000: 183 – 237 ; Deraniyagala 1992 chap. 5.3.12).

එම පුරා­විද්‍යා තොර­තුරු අනුව පැහැ­දිලි වන්නේ ලංකාවේ අව­මං­ගල්‍ය චාරි­ත්‍ර­වල මූලා­ර­ම්භය ශ්‍රී ලංකා සමා­ජය විසින් ලබා­ගෙන ඇත්තේ ප්‍රාග් ඓති­හා­සික මධ්‍ය­ශිලා අව­ධියේ දී බවය. එම චාරි­ත්‍රය වර්ත­මා­නය දක්වා ම මිනි­සකු මිය­ගිය විට වළ දැමීමේ දී බස්නා­හි­රට හිස දමා වළ දැමී­මට භාවිත කරන ක්‍රියා­දා­ම­යෙන් අද­ටත් දෘෂ්‍ය­මාන වේ.

පූර්ව ඓති­හා­සික යුගයේ මාන­ව­යාගේ අභි­චාර, සුසාන චාරිත්‍ර

ශ්‍රී ලංකාවේ පූර්ව ඵෙති­හා­සික සංස්කා­තික අව­ධිය ක්‍රි.පූ 2400 දී පමණ ආරම්භ ව විකා­ශ­නය වූ බව පර්යේ­ෂ­ක­යන් පෙන්වා දී තිබේ (Somadeva 2006 : 13 ). එම සංස්කෘ­තික අව­ධිය හඳු­නා­ගැ­නීම සඳහා පර්යේ­ෂණ දාය­ක­ත්වය දැක්වූ­වන් අතර පෝල් ඊ. පීරිස්, රාජා ද සිල්වා, සුද­ර්ශන් සෙනෙ­වි­රත්න, පොන්න­ම්බ­ලම් රඝු­පති, ඒස්-කේ. සිත්‍ර­ම්ප­ලම්, සිරාන් දැර­ණි­ය­ගල, සේනක බණ්ඩා­ර­ණා­යක, නිමල් පෙරේරා, ප්‍රියන්ත කරු­ණා­රත්න, රාජ් සෝම­දේව, ගාමිණී අදි­කාරී, ඩී. කේ ජය­රත්න, රංජිත් බංඩාර දිසා­න­යක, තුසිත මැන්දිස් ආදි පර්යේ­ෂ­ක­යන් පෙන්වා­දිය හැකි ය. එම පර්යේ­ෂ­ක­යන් සිදු කර ඇති පර්යේ­ෂණ අනුව මේ වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ පූර්ව ඓති­හා­සික අව­ධි­යට අයත් සුසාන සම්බන්ධ කාල­නිර්ණ මෙසේ ලැබී තිබේ.


බෙර­ගල කළු­ප­හණ වත්ත ක්‍රි.පූ 2400, හල්දු­ම්මුල්ල ක්‍රි.පූ 1750 ( මන­මේන්ද්‍ර ආරච්චි හා අදි­කාරී 2014 : 227), රංචා­ම­ඩම ක්‍රි.පූ 1359 ( Somadeva ; Ranjith Disanayake and Resta Fernando 2006: 13) , කොක්එබේ ක්‍රි.පූ 790 ( මැන්දිස් : 2017ථ 177 – 179), ඉබ්බ­න්ක­ටුව ක්‍රි.පූ 700-400 ((Bandaranayake and Kilian in Deraniyagala 1992 : 734 ), ඉහළ කල­වැ­ල්ලා­උ­ල්පත (සීගි­රිය) ක්‍රි.පූ 520 ( Jayaratne , D. K. 2014 : 25 – 40 ), තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල ක්‍රි.පූ ( Disanayake :2013) නික­ව­ල­මුල්ල ක්‍රි.පූ 400 ( Perera : 1996, සම්මුඛ සාක­ච්ඡාව 2016 ), කල­ඔ­ටු­වාව ක්‍රි.පූ. 130 (Deraniayagala 2007:69), පිංවැව ගල් සොහොන් කනත්ත ක්‍රි.පූ. 112 ( Deraniayagala 2007:69 ), කුලි­යා­පි­ටිය (දුම්ම­ල­සූ­රිය) ක්‍රි.ව100-350 (Perera : 2014 සම්මුඛ සාක­ච්ඡාව 2016), වශ­යෙන් ලැබී තිබේ. පූර්ව ඓති­හා­සික අව­ධියේ පැවති සුසාන චාරිත්‍ර වැද­ගත් වන්නේ ඊට පෙර පැවති සංස්කෘ­ති­යට එනම් මධ්‍ය ශිලා යුග­යට වඩා වඩා විධි­මත් ආකා­ර­යට එම කට­යුතු හඳු­න්වා­දීම නිසා ය. පුර්ව ඓති­හා­සික සංස්කෘ­තිය තුළ ජීවත් වූ මිනි­සුන් විසින් ශ්‍රී ලංකා සමා­ජ­යට හඳු­න්වා­දුන් විධි­මත් භූම­දාන ක්‍රම­වේද සහ සුසාන චාරිත්‍ර ඉතා වැද­ගත් වේ. එම යුගයේ දී ශ්‍රී ලංකා­වෙන් හඳු­නා­ගත හැකි ශවෝ­පා­චාර ක්‍රම අත­රින් විධි­මත් ලෙස ස්ථාපිත කරනු ලැබූ සුසාන ආකෘති ගණ­නා­වක් තිබේ. පර්යේ­ෂ­ක­යන් විසින් හඳු­නා­ගෙන ඇති ආකා­ර­යට එම සුසාන ආකෘති අතර මැටි ඔරු සුසාන (Clay canoe / Clay cist), ශිලා මංජුසා සුසාන (Cist burial ), ශිලා මණ්ඩල සුසාන ( Cairn circle ), ශිලා කේතුක සුසාන (Cairn mound / Cairn heap), ශිලා පෙළ සුසාන (Alignment), ශිලා ටැඔ සුසාන (Men hire) , බරණි සුසාන ( Urn pot ), ශිලා මඤ්චක සුසාන (Delmenoid) යන සුසාන ආකෘති ශ්‍රී ලංකාව ඇසු­රින් හඳු­නා­ගත හැකි වී තිබේ (Senavirathne 1984 : 237 – 306 ; Senavirathne 2007 : 135 – 167; මැන්දිස් 2016 : 150 – 153).

සුසාන ආකෘති

  1. මැටි ඔරු සුසාන (Clay canoe / Clay cist)
  2. ශිලා මංජුසා සුසාන (Cist burial )
  3. ශිලා මණ්ඩල සුසාන ( Cairn circle )
  4. ශිලා කේතුක සුසාන (Cairn mound / Cairn heap)
  5. ශිලා පෙළ සුසාන (Alignment)
  6. ශිලා ටැඔ සුසාන (Men hire)
  7. බරණි සුසාන ( Urn pot )
  8. ශිලා මඤ්චක සුසාන (Delmenoid)

මැටි ඔරු සුසාන (Clay canoe / Clay Cist)

ශ්‍රී ලංකා­ව­ටම ආවේ­ණික සුසාන ක්‍රම­යක් වන මැටි ඔරු හෙවත් මැටි මංජුසා සුසාන ශ්‍රී ලංකාවේ පූර්ව ඉති­හා­සයේ සුවි­ශේෂ සුසාන වර්ග­යක් ලෙස පෙන්වා­දිය හැකි ය. 1952 වස­රේදී පී- ඊ -පී දැර­ණි­ය­ගල මාතර බණ්ඩ­ත්තර දී පළ­මු­වෙන් මෙම සුසාන වර්ගය වාර්තා කර තිබේ (Wanninayake 2016: 216 ). නමුත් මෙය සුසා­න­යක් ලෙස නිශ්චිත ලෙස ඔහු එව­කට හඳු­නා­ගෙන නැත.

1982 වර්ෂයේ දී ඉබ්බ­න්ක­ටුව සුසාන භූමි­යෙන් මෙවැනි සුසා­න­යක් හමු වූව ද ද එකල හඳු­නා­ගෙන ඇත්තේ ගිනි දල්වන ලද ස්ථාන­යක් ලෙසය. එම සුසා­නය තුළ තිබී කානී­ලි­යන් පබළු හමු වී ඇති අතර එයින් ලබා­ගත් අඟුරු සාම්පල ආශ්‍රිත ව සිදු කරන ලද කාල­නී­ර්ණ­වල දී එම සුසා­නය ක්‍රි .පූ 720 ට කාල නීර්ණය වී ඇති බව නිමල් පෙරේරා විසින් ප්‍රකාශ කරන ලදි ( පෙරේරා සමඟ සිදු කළ සම්මුඛ සාක­ච්ඡාව 2017 ). 1996 වර්ෂයේ දී නිමල් පෙරේරා විසින් අත්ත­න­ගල්ල වාරණ ලෙන ආස­න්නයේ ඇති ඕගො­ඩ­පොළ නමැති ස්ථානයේ හමු වූ සුසා­න­යක් කැණීම් කර එය ක්‍රි.පූ 250 ට අයත් වන බවට කාබන් කාල­නීර්ණ අනුව පෙන්වා දී ඇත. රංජිත් දිසා­නා­යක විසින් නික­ව­ල­මුල්ල සුසා­නය ආශ්‍රිත ව කැණීම් සිදු කර එය ක්‍රි.පූ ක්‍රි .පූ 400ට අයත් බව කාල­නි­ර්ණය කර තිබේ ( දිසා­නා­යක , 2011සම්මුඛ සාක­ච්ඡාව 2016). 2006 වර්ෂයේ රාජ් සෝම­දේව ඇඹි­ලි­පි­ටිය රංචා­ම­ඩම සුසාන කැණීම් කර එම සුසා­නය ක්‍රි-පූ 1359 (Somadeva 2006 : 13 ) පමණ බව තහ­වුරු කර­ගෙන තිබේ. දිය­ත­ලාව හල්දු­ම්මුල්ල සුසා­නය කැණීම් කර එය ක්‍රි .පූ 1750 ක් පැරණි බව හා බෙර­ගල කළු­ප­හ­ණ­වත්ත ක්‍රි.පූ 2400 කාල­නී­ර්ණය කර ඇත. (මන­මේ­න්ද්‍ර­ආ­රච්චි හා අදි­කාරී 2014 : 227 ).

2013 වර්ෂයේ නිමල් පෙරේරා විසින් හලා­වත දුම්ම­ල­සූ­රිය ප්‍රදේ­ශයේ සුසාන ආශ්‍රිත සිදු කරන ලද කැණීම අනුව එම සුසා­නය ක්‍රි.ව 350ට අයත් බවට කාල නීර්ණය කර ඇත. මෙවැනි අකෘ­තියේ සුසාන ඉන්දි­යාවේ ද නැති බව ඉන්දීය පුර්ව ඉති­හා­සය සම්බන්ධ විශේ­ෂ­ඥ­යකු වන මහා­චාර්ය කේ. රාජන් විසින් ද පෙන්වා දී තිබේ. ඒ අනුව ඉතා ඈත ඉති­හා­සයේ සිටම ඓති­හා­සික යුගය දක්වා මැටි ඔරු සුසාන ආකෘ­තිය ශ්‍රී ලංකාව තුළ බල­ප­වත්වා තිබේ. මැටි ඔරු සුසාන බොහෝ දුරට ස්ථාපිත වී ඇත්තේ කඳු­කර කලා­පයේ හා අන්තර් මධ්‍යම කලා­පයේ ය. එම සුසාන තුළ මළ මිනිය හෝ මානව අස්ථි කොටස් දවා තිබීම හෝ මුට්ටි තුළ බහා දැවීම සිදු කළ බව එහි අභ්‍ය­න්ත­රයේ හමු වන තැන්ප­තු­ව­ලින් හඳු­නා­ගත හැකි වේ.

මෙග­ලි­තික සුසාන

ශ්‍රී ලංකා­වෙන් හමු වන පූර්ව ඓති­හා­සික යුග­යට අයත් සුසාන අතර මෙග­ලි­තික සුසාන සුලභ ලෙස වාර්තා වී තිබේ. මෙග­ලි­තික යන වච­නය පුරා­වි­ද්‍යා­ඥ­යන් භාවි­ත­යට ගනු ලබන්නේ 19 වැනි සිය­වස අග භාගයේ සිටය. මෙහි පුරෝ­ගා­මියා වන්නේ ප්‍රංශ ජාතික ග්ලීන් ඩැනි­යෙල්ය. Meges යන ශ්‍රීක වච­න­යෙන් නිෂ්පන්න මහා යන්නත් Lithic යන වච­න­යෙන් නිෂ්පන්න ශිලා­මය යන්නත් එකතු කර Megalithic හෙවත් මහා ශිලා යන්න නිර්මා­ණය වී ඇත. ගෝල්ඩන් චයිල්ඩ් විසින් මහා ශිලා යන්නෙන් ස්මාර­කය ඉදි කිරී­මට භාවිත කරන ලද ද්‍රව්‍ය ගම්‍ය නොවන බවත් එම­ගින් අව­මං­ගල්‍ය හෝ අනු­ස්ම­රණ විධි­යක් නිරූ­ප­ණය වන බවත් පෙන්වා දී ඇත. මෙග­ලි­තික සුසාන සඳහා ශිලා මාධ්‍ය භාවිත කර ඇති අතර ඒ සඳහා ශිලා පුවරු , ශිලා ටැඹ, ශිලා කුට්ටි භාවිතා කර සුසාන ඉදි කර තිබෙන බැවින් එම සුසාන මෙග­ලි­තික සුසාන වශ­යෙන් අර්ථ දක්වා තිබේ.

ශිලා මංජුසා සුසාන (Cist Burial )

ශ්‍රී ලංකාවේ පූර්ව ඓති­හා­සික අව­ධි­යෙන් බහුල ලෙස වාර්තා වී තිබෙන මෙග­ලි­තික සුසාන වර්ගය ලෙස ශිලා මංජුසා සුසාන (Cist burial ) පෙන්වා­දිය හැකි ය. එම වර්ගයේ සුසාන යාපන අර්ධ­ද්වී­පය, උතුරු මැද, වයඹ, අග්නි­දිග හා නැඟෙ­න­හිර පළා­ත්ව­ලින් වාර්තා වී තිබේ. ශිලා මංජුසා සුසාන ඉදි කිරීම සඳහා ශිලා පුවරු භාවිත කර තිබෙන අතර ඒවා තර­මක් විශාල සහ කුඩා ප්‍රමා­ණ­ව­ලින් ද යුක්ත වේ. සිරස් අතට සිටු­වන ලද ශිලා පුවරු හත­රක් පෙට්ටික් ලෙස සකස් කර එම සුසාන ඉදි කර තිබේ. එසේ සකස් කරනු ලබන ගල් පෙට්ටිය හත­රැස් හා සෘජු කෝණා­ස්‍රා­රා­කාර හැඩ­ව­ලට සකස් කර තිබෙන අතර සම­හර ශිලා මංජුසා සුසාන ස්වස්ථි­කා­කාර ලෙස ද සකස් කර තිබේ.

එසේ සකස් කරන ලද සෙල් පෙට්ටිය අභ්‍ය­න්ත­රයේ මැටි මුට්ටි තුළ බහා­ලනු ලැබූ මානව අස්ථි හෝ මල­මි­නිය දහ­නය කරන ලද අඟුරු තැන්පත් කර ඒ සමඟ මිය­ගිය පුද්ග­ලයා භාවිත කරන ලද පල­ඳනා මෙන්ම ඊ හිස්, නියන්, තල ඇතුළු විවිධ උප­ක­රණ පූජා මුට්ටි තුළ බහා සොහොන අභ්‍ය­න්ත­රයේ තැන්පත් කර විශාල පිය­න්ග­ල­කින් වසා තිබේ. එය එක් අත­කින් අභි­චාර කට­යු­ත්තක් ලෙස සැල­කිය හැකි අතර එම­ඟින් මිය­ගිය පුද්ග­ල­යාගේ මර­ණින් මතු ආත්මය පිළි­බඳ ඔවුන් තුළ වූ ආක­ල්ප­යක් විය හැකි බව පේන්වා­දිය හැකි ය. ශ්‍රී ලංකාවේ ශිලා මංජුසා සුසාන වැඩිම ප්‍රමා­ණ­යක් දැනට වාර්තා වන්නේ මල්වතු ඔය, යාන් ඔය, කිරිඳි ඔය, දැදුරු ඔය ආදී ගංගා නිම්න ආශ්‍රි­ත­වය. ඒ අත­රින් යාන්ඔය මධ්‍ය නිම්නයේ වර්ග කිලෝ­මී­ටර් 1400 භූ වප­ස­රිය තුළ වැඩිම ප්‍රමා­ණ­යක් මෙග­ලි­තික සුසා­න­ස්ථා­න­ගත වී තිබේ. එම නිම්නයේ පම­ණක් මෙග­ලි­තික සුසාන ස්ථාන 29ක් පමණ පව­තින බව මේ වන විට වාර්තා කර ඇත. ( මැන්දිස් 2017 : 105).

යාන්ඔය නිම්නය ආශ්‍රිත ව පූර්ව ඓති­හා­සික සංස්කෘ­ති­යට අයත් මුළු සුසාන ප්‍රමා­ණය 32 වේ. ඒ අත­රින් මධ්‍ය යාන් ඔය නිම්නයේ සුසාන ස්ථාන­ග­තව ඇති ස්ථාන ලෙස තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල, ගල්ඇ­ඳ­ක­ටුව, කල්පෙ, ගුරු­ග­ල්හින්න, නෙළු­ගො­ල්ලා­ක­ඩ­වල, ඇල­ප­ත්වැව, මහ­පො­තාන, බෙර­වා­ය­ගල, කොක්එබේ, පන්වත්ත, පඩ­රැ­ල්ලාව, දිවු­ල්වැව, රබෑව, මල්පෝ­රු­වල, කිරි­මැ­ටි­යාව, ඕලු­වැව, නෙතු­ගො­ල්ලව, කන­ග­හ­උ­ල්පත, කරු­ව­ල­ග­ස්වැව, වාහ­ල්කඩ, මාව­ත­වැව, ගුරු­ග­ල්හින්න, කොක්එබේ, මර­ද­න්ම­ඩුව, පරං­ගි­යා­වා­ඩිය, දික්වැව, ඇතා­බැ­ඳි­වැව, පන්කැ­ටි­යාව, පළු­කැ­ටි­වැව( නික­වැව ), ආදී ස්ථාන පෙන්වා­දිය හැකි ය.

එම සුසාන භූමි අත­රින් 1970 දශ­කයේ දී රාජා ද සිල්වා විසින් ගුරු­ග­ල්හින්න ආශ්‍රි­තව කැණීම් සිදු කර තිබෙන අතර එම සුසා­නය විද්‍යා­ත්මක ලෙස කාල­නී­ර්ණය කර නැත. 2013 වර්ෂයේ දී රංජිත් දිසා­නා­යක තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල ආශ්‍රිත ව පුරා­විද්‍යා කැණීම් සිදු කර එම සුසාන භූමිය ක්‍රි. පූ. 490ට එනම් අදින් අවු­රුදු 2510ක් පැරණි බව තහ­වුරු කර ගෙන තිබේ ( රංජිත් දිසා­නා­යක සමඟ සිදු­කළ සම්මුඛ සාක­ච්ඡාව 2016).

එසේම 2016 වර්ෂයේ දී තුසිත මැන්දිස් විසින් කොක්එබේ මෙග­ලි­තික සුසාන භූමිය ආශ්‍රි­තව සිදු කරන ලද පුරා­විද්‍යා කැණී­ම්ව­ලට අනුව එම සුසා­නය ක්‍රි.පූ 790ට අයත් බව කාල නීර්ණය කර තිබේ ( මැන්දිස් 2017 : 177 – 179).

එම කාල­නී­ර්ණය මෙතෙක් ශ්‍රී ලංකා­වෙන් වාර්තා වන මෙග­ලි­තික සුසාන සම්බ­න්ධව ඇති පැර­ණි­තම කාල­නීර්ණ වන අතර මීට පෙර පැවති පැරණි කාල­නි­ර්ණය ඉබ්බ­න්ක­ටු­වෙන් වාර්තා විය. එම කාල­නී­ර්ණය වූයේ ක්‍රි.පූ 750 ලෙස ය (මන­මේ­න්ද්‍ර­ආ­රච්චි සහ අදි­කාරී 2014 : 21). මෙයට අම­ත­රව ශිලා මංජුසා සුසාන මාම­ඩුව, අලු­ත්බෝ­ඹුව, කදි­ර­වේලි, ඉබ්බ­න්ක­ටුව, ගල්ග­මුව අන්ද­ර­වැව, වට්ට­ක්ක­වා­ඩිය, පිංවැව ගල්සො­හොන් කනත්ත, පොල්පි­ති­ගම, ආනෙ­යි­කො­ඩ්ඩායි, ගලේ­වෙල යටි­ග­ල්පොත්ත, හම්බ­න්තොට තඹ­රව ආදී ස්ථාන­වල ද පව­තින බව පෙන්වා­දිය හැකිය.

ශිලා මණ්ඩල සුසාන (Cairn Circle)

ශ්‍රී ලංකා­වෙන් වාර්තා වන මෙග­ලි­තික සුසාන අකෘති අතර හඳු­නා­ගත හැකි තවත් වැද­ගත් සුසාන ආකෘ­ති­යක් වන්නේ ශිලා මණ්ඩල වර්ගයේ සුසාන ය. එම සුසාන නිර්මා­ණය කිරීමේ දී ශිලා මංජුසා සුසා­න­යක් තනා එය වටා රවු­මට ශිලා කුට්ටි කව­යක් ලෙස හෝ කව දෙකක් ලෙස යොදා සුසා­නය නිර්මා­ණය කර තිබේ. එිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිිවැනි සුසාන වව්නි­යාව මාම­ඩුව ප්‍රදේ­ශයේ පව­තින බව සුද­ර්ශන් සෙනෙ­වි­රත්න පෙන්වා දී ඇති අතර (Senavirathne 2007 :135 – 191) රංජිත් දිසා­නා­යක හා තුසිත මැන්දිස් පෙන්වා­දෙන ආකා­ර­යට මෙවැනි සුසාන කහ­ට­ග­ස්දි­ගි­ලි­යට නුදුරු පළු­කැ­ටි­වැව (වල­හ­වි­ද්ද­වැව) පව­තින බව පෙන්වා දී තිබේ ( මැන්දිස් 2016:152).

ශිලා­කේ­තුක සුසාන (Cairn mound / Cairn heap)

ශිලා­කේ­තුක වර්ගයේ සුසාන පූර්ව ඓති­හා­සික යුගයේ දී මෙ රට ශවෝ­පා­චාර කට­යු­තු­වල දී නිර්මා­ණය කර ඇති තවත් සුවි­ශේෂ සුසාන විශේ­ෂ­යක් ලෙස පෙන්වා­දිය හැකි ය. එම සුසාන නිර්මා­ණය කිරීමේ දී මිය­ගිය පුද්ග­ල­යාගේ භෂ්මා­ව­ශේෂ සහ ඔහු භාවිත කරන ලද ආභ­රණ ඇතුළු අනෙ­කුත් භාණ්ඩ මැටි බරණි සහ පූජා මුට්ටි­වල දමා වළ­දමා ඒ මත කැට­ගල් හෝ ගල් පුවරු කන්දක් ආකා­ර­යට ගොඩ­ගසා සුසා­නය සකස් කර තිබේ. එවැනි සුසාන ශ්‍රී ලංකා­වෙන් දැනට වාර්තා වී ඇත්තේ කහ­ට­ග­ස්දි­ගි­ලි­යට නුදුරු කොක්එබේ, හොරො­ව්පො­තා­නට නුදුරු නික­වැව (පරං­ගි­යා­වා­ඩිය), මොර­ගො­ඩ­යාය, ගොර­ක­පැ­ලැස්ස, නීල­ගි­රි­සෑය, කෝවි­ල්තැන්න, සෙට්ටිි­වත්ත, මාම­ඩුව යන ස්ථාන­ව­ලින්ය.

ශිලා පෙළ සුසාන (Alignment)

ශ්‍රී ලංකා­වෙන් හමු වන ශිලා පෙළ වර්ගයේ එකම සුසා­නය පිහිටා ඇත්තේ කහ­ට­ග­ස්දි­ගි­ලි­යට නුදුරු කොක්එබේ මෙග­ලි­තික සුසාන භූමි­යේය. මීටර් එකක් පමණ උස ශිලා පුවරු සිරස් අතට පොළොවේ සිටුවා තිරස් අතට පෙළක් ලෙස මීටර් 15ක් පමණ දිගට සක­සන ලද ශිලා පෙළක දෙපැ­ත්තේම සුසාන බරණි සහ පූජා මුට්ටි වළ­දමා තිබේ. මෙය සුවි­ශේෂ සුසාන ක්‍රම­යක් වන අතර එය ශ්‍රී ලංකා­වෙන් වාර්තා වන දුර්ලභ සුසාන වර්ග­යක් ලෙස ද හඳු­න්වා­ඳිය හැකි ය.

ශිලා ටැඹ සුසාන (Men hire)

ශ්‍රී ලංකාවේ හමු වන දුර්ලභ ගණයේ සුසාන විශේ­ෂ­යක් ලෙස ශිලා ටැඹ සුසාන හැඳි­න්විය හැකි ය. දැනට වාර්තා වන අන්ද­මට එවැනි සුසා­න­යක් මැද­ව­ච්චිය හොරො­ව්පො­තාන මාර්ගයේ තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල ස්ථානයේ පිහිටා තිබේ.

එම සුසා­නය ඉදි කර ඇත්තේ විශාල ශිලා ටැඹක් සිරස් අතට සිටු­වී­මෙනි. එම ශිලා ටැඹ වටා මැටි මුට්ටි තුළ භෂ්මා­ව­ශේෂ සහ මිය­ගිය තැනැත්තා භාවිත කරන ලද ආභ­රණ ඇතුළු සුසාන තැන්පතු පූජා මුට්ටි තුළ බහා තැන්පත් කර තිබේ. රංජිත් දිසා­නා­යක විසින් තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල තුළ ඇති එම සුසා­නය 2013 වර්ෂයේ කැණීම් කර ඇත. එය ශිලා ටැඹ සුසා­න­යක් ලෙස උප­ක­ල්ප­නය කරනු ලැබේ. වර්ත­මා­නය වන විට එය කඩා දමා තිබෙන අතර එය වටා කඩා දමන ලද ශිලා කොටස් එම ස්ථානයේ හඳු­නා­ගැ­නී­මට තිබේ.

බරණි සුසාන (Urn pot)

පූර්ව ඓති­හා­සික යුගයේ ජීවත් වූ මිනි­සුන් සිය අව­මං­ගල්‍ය කට­යුතු සඳහා භාවිත කරන ලද තවත් සුසාන විශේ­ෂ­යක් ලෙස මැටි බරණි තුළ භෂ්මාව ශේෂ හෝ අස්ථි තැන්පත් කර වළ දැමීම පෙන්වා­දිය හැකි ය. එම සුසාන ක්‍රමයේ දී සිදු වන්නේ මිය­ගිය තැනැ­ත්තාගේ භෂ්මා­ව­ශේෂ හෝ සැකිලි කොටස් මහා කුම්භ­යක බහා වළ දැමී­මය. එම බරණි ප්‍රමා­ණ­යෙන් විශාල බඳුන් වන අතර ඒවා කාල රක්ත වර්ණ මෙන්ම සාමාන්‍ය රක්ත වර්ණ බඳුන් වේ. ශ්‍රී ලංකා­වෙන් එවැනි සුසාන තෙක්කම්, කර­ම්බ­න්කු­ලම, මාකේ­විට, කොක්එබේ, ඉබ්බ­න්ක­ටුව, තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල, ගල්අ­තර, පොම්ප­රි­ප්පුව, අන්ද­ර­වැව ආනෙ­යි­කො­ඩ්ඩායි ආදී ස්ථාන­ව­ලින් වාර්තා වී තිබේ.

පොම්ප­රි­ප්පුව සුසාන භූමිය ආශ්‍රි­තව කැණීම් කරන ලද විමලා බෙග්ලි විසින් පෙන්වා දී තිබෙන ආකා­ර­යට එම සුසාන බරණි තුළ තිබී මානව අස්ථි, දත්, පබළු, තඔ වළලු, යකඩ කොටස් වාර්තා වී ඇත. (Begly 1981: 51 – 95 ). මෙම සුසා­නයේ බරණි නිර්මා­ණය කිරීමේ දී සම­හර සුසාන බර­ණි­වල පතුල උල් ආකාර ලෙස ද සම­හර සුසා­න­වල බරණි රවුම් ආකාර ලෙසට නිර්මා­ණය කර තිබේ.

ශිලා මඤ්චක සුසාන (Delmenoid)

ශිලා මඤ්චක වර්ගයේ සුසාන ද පූර්ව ඓති­හා­සික අව­ධියේ ශ්‍රී ලංකාවේ ශවෝ­පා­චාර කට­යුතු සඳහා ඉදි කරන ලද සුසාන විශේ­ෂ­යකි. එම සුසාන ආකෘ­තිය ශිලා මංජුසා සුසාන ක්‍රම­වේ­ද­යට සමාන ලෙස ඉදි කර තිබුණ ද එයින් වෙනස් වන්නේ පොළො­වෙන් ඉහ­ළට සිරස් අතට සිටු­වන ලද විශාල ගල් පුවරු ගල් ගෙයක් ආකා­ර­යට ඉදි කර එම ගල්ගෙය අභ්‍ය­න්ත­රයේ සුසාන බරණි තැන්පත් කර තිබී­මය.

මෙවැනි සුසා­න­යක් රඹු­ක්ක­නට නුදුරු පද­වි­ග­ම්පොළ නම් ස්ථාන­යෙන් වාර්තා වන අතර පද­වි­ග­ම්පොළ සුසා­නය තරම් විශාල නොවූ මෙවැනි සුසාන හොරො­ව්පො­තා­නට නුදුරු වාහ­ල්කඩ ප්‍රදේ­ශයේ සහ කහ­ට­ග­ස්දි­ගි­ලි­යට නුදුරු ගල්ඇ­ඳ­ක­ටුව නම් ස්ථානයේ ද දක්නට තිබේ (Senavirathne 1984 : 237 – uekaosia 2016 : 150- 153).

එම සුසා­නයේ විශේ­ෂ­ත්වය වන්නේ එහි ඉදි­රි­පස විවෘ­තව තැබීම හෝ ඉදි­රි­පස වසා­දමා තිබී­මයි. වසා­ද­මන ලද සුසා­න­යක නම් වසා­ද­මන ලද ඉදි­රි­පස පාෂාණ පුව­රුවේ වෘත්තා­කාර සිදු­රක් හෝ සෘජු­කෝ­ණා­ස්‍රා­කාර කවු­ළු­වක් තබා තිබේ. ශ්‍රී ලංකා­වෙන් හමු වන එම සුසාන නිධන් හොරුන් විසින් දැඩි ලෙස විනා­ශ­කර තිබෙන බැවිඒ එම තත්ත්වය හඳු­නා­ගැ­නී­මට නොහැකි වී තිබේ.

සෘජු­කෝ­ණා­ස්‍රා­කාර සුසාන (Rectanguler Burial)

ශ්‍රී ලංකා­වෙන් වාර්තා වන මෙග­ලි­තික සුසාන අකෘති අතර හඳු­නා­ගත හැකි තවත් වැද­ගත් සුසාන ආකෘ­ති­යක් වන්නේ සෘජු­කෝ­ණා­ස්‍රා­කාර වර්ගයේ සුසා­න­යන්ය. එම සුසාන නිර්මා­ණය කිරීමේ දී සුසා­නය වටා සෘජු­කෝ­ණා­ස්‍රා­කාර ආකා­ර­යට ශිලා කුට්ටි තබා සුසා­නය නිර්මා­ණය කර තිබේ. මෙවැනි සුසාන කහ­ට­ග­ස්දි­ගි­ලි­යට නුදුරු ඇල­ප­ත්වැව ප්‍රදේ­ශයේ පව­තින බව රංජිත් දිසා­නා­යක පෙන්වා දී ඇත ( රංජිත් දිසා­නා­යක සමඟ සිදු කළ සම්මුඛ සාක­ච්ඡාව 2016 )

සුසාන අභි­චාර

ශ්‍රී ලංකාවේ පූර්ව ඓති­හා­සික යුගයේ අව­මං­ගල්‍ය චාරිත්‍ර පිළි­බඳ විම­ර්ශ­නය කිරීමේ දී මිනි­සකු මිය­ගිය පසු ව ඔහුගේ මතු ආත්ම­භ­වය වෙනු­වෙන් සිදු කරන ලද අභි­චා­ර­මය ක්‍රියා­ව­ලිය එම යුගයේ සුසාන ඇසු­රින් හඳු­නා­ගත හැකිය. ඒ අතර සුසා­න­යට රැගෙන එන මිය­ගිය පුද්ග­ල­යාගේ දේහය සුසාන භූමියේ තබා යම්කිසි ආග­මික කට­යු­ත්තක් සිදු කළ බවට හඳු­නා­ගත හැකි සාධ­ක­යක් තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල සුසා­නය තුළ පවතී.

එම සුසාන භූමිය මැද කොටසේ ඇති වෘත්තා­කාර ලෙස සකස් කරන ලද ශිලා­මය නිර්මාණ දෙකක් (විශාල හා කුඩා) හඳු­නා­ගත හැකි අතර එම ශිලා නිර්මා­ණය ගැටි­යක් සහිත ව නිර්මා­ණය කර තිබේ. එය එසේ නිර්මා­ණය කර­න්නට ඇත්තේ සුසාන භූමි­යට රැගෙන එන මෘත දේහය ඒ මත තබා ආග­මික චාරිත්‍ර ඉටු කිරීමේ උව­ම­නා­වෙන් විය යුතු බව උප­ක­ල්ප­නය කළ හැකි ය. තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල මැද ඇති එම නිර්මා­ණය තුළ අඩි හයක පුද්ග­ල­යකු පහ­සු­වෙන් දිගා­කර තැබිය හැකි අතර එයට වඩා කුඩා රවුම තුළ කුඩා දරු­වකු ඒ ආකා­ර­ය­ටම දිගා­කර තැබිය හැකිය.

සුසාන තැන්පතු

ශ්‍රී ලංකාවේ පූර්ව ඓති­හා­සික යුග­යට අයත් සුසාන ආශ්‍රි­තව ඒවායේ තැන්පත් කර තිබී හමු වන තැන්පතු අතර ප්‍රධාන වශ­යෙන් ම විවිධ වර්ගයේ පබළු දක්නට ලැබේ. එම පබළු අතර කානී­ලි­යන්, ඇගේට්, ඔනික්ස්, රන්, වීදුරු, හා බෙල්ලන් ආශ්‍රි­තව තැනූ පබළු වර්ග ඉබ්බ­න්ක­ටුව, තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල, කොක්එබේ, ගලේ­වෙළ, පොම්ප­රි­ප්පුව, ආනෙ­යි­කො­ඩ්ඩායි, රංචා­ම­ඩම ආදී ස්ථාන­ව­ලින් වාර්තා වී තිබේ. එසේම සුසාන තැන්පතු අතර යක­ඩින් නිර්මිත වළළු, කරාබු, ඊ හිස්, තල, හා විවිධ කෘෂි උප­ක­රණ වාර්තා වී ඇත. එසේම තඹ­ව­ලින් නිර්මා­ණය කරන ලද වළලු න්ම ඇස් අලං­ක­ර­ණය සඳහා භාවිත කරන අංජන කූරු තම්මැ­න්නා­ගො­ඩැල්ල සුසා­න­යෙන් තැබී තිබේ.

පොම්ප­රි­ප්පු­වල විමලා බෙග්ලි විසින් සිදු කරන ලද කැණී­ම්වල දී තිරු­වානා හා කහ­ඳ­ව­ලින් නිර්මා­ණය කරන ලද ශිලා මෙව­ලම් ලැබී තිබේ (Begly 1981: 69 – 81) . පී. ඊ. පී දැර­ණි­ය­ගල විසින් කොල්ල­න්ක­නත්ත සුසා­නය ආශ්‍රිත ව සිදු කරන ලද කැණී­ම්වල දී හක් බෙල්ලන් සහ මුතු එම සුසාන තුළ තැන්පත් කර තිබූ බව පෙන්වාදී ඇත. (Deraniyagala 1955 – 56 : 133). එසේම පොම්ප­රිප්පු සුසා­නය ආශ්‍රි­තව මිනි­රන් හමු වීම සහ තඹ කැබලි හමු­වීම ද සුවි­ශේෂ වේ. (ASCAR 1957 : 30 – 31 ).

එම සුසාන තැන්පතු බොහෝ­විට කාල රක්ත වර්ණ මැටි බඳුන් හෝ කාල වර්ණ හෝ රක්ත වර්ණ බඳු­න්වල බහා තැන්පත් කර තිබීම ද සුවි­ශේ­ෂය. එම­ඟින් එකල සමා­ජය මිය­ගිය තැනැත්තා භාවිත කළ ද්‍රව්‍ය සහ උප­ක­රණ සුසාන තුළ තැන්පත් කර තිබී­මෙන් මිය­ගිය තැනැ­ත්තාගේ මතු ආත්මය සුඛිත කිරී­මට අද­හස් කර­න්නට ඇතැයි උප­ක­ල්ප­නය කළ හැකිය.

Source : silumina.lk
ඩී. තුසිත මැන්දිස් පුරා­විද්‍යා මහා­චාර්ය, අධ්‍ය­නාංශ ප්‍රධාන, පුරා­විද්‍යා හා උරුම කළ­ම­නා­ක­රණ අධ්‍ය­නාං­ශය ශ්‍රී ලංකා රජ­රට විශ්ව­වි­ද්‍යා­ලය. පුරා­විද්‍යා අධ්‍යක්‍ෂ, අනු­රා­ධ­පුර තදා­ශ්‍රිත ප්‍රදේශ ව්‍යාපෘ­තිය, මධ්‍යම සංස්කෘ­තික අර­මු­දල

සම්බන්ධ වෙනත් පිටු

© www.amazinglanka.com

Leave a Reply