උරුමයන්, වනජීවීන්, සොබාදහමේ විස්මයන් සහ අනෙකුත් ආකර්ෂණ පිළිබඳ ශ්‍රී ලංකාවේ විශාලතම තොරතුරු ද්වාරය වෙත ඔබව සාදරයෙන් පිළිගනිමු.
පුත්තලම – අනුරාධපුර මාර්ගය හරහා කරුවලගස්වැව පසුකර ගමන් කරන විට මහත්වූ ජෛව විවිධත්වයකින් යුත් මනරම් දර්ශන මවන ජල කඳක් පසුකර ඔබ යන්නට ඇත. මේ ගමන් කරන්නේ මහ තබ්බෝව ජලාශයේ උඩු මත්තෙන් බව තේරුම් ගත හැක්කේ ස්වල්ප දෙනෙකුට පමණි. සුළු වේලාවකට නැවතීමට කාලය තිබේ නම්, දුරින් පිහිටි තබ්බෝව වැව් බැම්ම (2012-2014 කාලපරිච්ඡේදය තුළ ඉදිකළ රළ පනාව සමග) ඔබට දැක ගත හැකිය.
මෙම ප්‍රදේශය ආශි්‍රතව සාලිය කුමරු සහ බිසව සේ සැලකෙන අශෝකමාලා යන දෙදෙනා ජීවත්ව සිටි බවත්, සාලිය කුමරු විසින් සිය රජුට විළඳ වට්ටියක් මෙහිදී පූජා කර ඇති නිසා විළඳගොඩ යන නම මෙම ස්ථානයට ලැබුණු බවත් ආරණ්‍යවාසී භික්‍ෂුන්වහන්සේ විසින් කරුණු පැහැදිලි කරන ලදී.
මල්විල රජමහා විහාරය පුත්තලම් දිස්ත්‍රික්කයේ වනතාවිලුව ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ටාශයේ කරඩිපුව (කරඩිපුවල්) ග්‍රාම නිලධරි කොට්ටාශයේ සාලියපුර හි පිහිටා ඇති අතර දුටුගැමුනු රජුගේ (ක්‍රි.පූ. 161-137) යුගය දක්වා දිව යයි.
විල්පත්තු ජාතික වනෝද්‍යානය තුළ සැඟවුණු සුභ රජු (ක්‍රි.ව. 59-65) විසින් ඉදිකරන ලද වැලි වෙහෙර විහාර සංකීර්ණයේ නටබුන්. මෙම ස්ථානයට නියමිත මාර්ග නොමැත. යම් දුරකට සංරක්ෂණය කර ඇත.
හලඹේ ටැම්පිට විහාරය මෙම වර්ගයේ විහාර අතුරින් විශේවත්වයක් ගනී. මෙහි ඇති ගල්ටැම් අඩි 5ක් පමණ උසය. එමනිසා මෙම ටැම්පිට විහාරය දෙමහල් ගොඩනැගිල්ලක දෙවන මහළ වන පරිදි මෙම ගොඩනැගිල්ල නිර්මාණය කර ඇත. මෙම විහාරය සඳහා භාවිතා කරන ලද ගල්කණු නටබුන් වූ නොයෙක් පුරාණ විහාර ගොඩනැගිලි ස්ථානයන්ගෙන් එක්කොට ඇති බව පෙනේ. මෙහි ඇති ගල්කණු බොහොමයක් එකිනෙකට වෙනස්ය.