(2 votes, average: 2.00 out of 5)
Loading...
photo : Lakshan Wickramaarachchi
මෝරගම්මන ශ්‍රී මයුරපාද රජමහා විහාරය යනු කෑගල්ලේ අරනායක හා හෙට්ටිමුල්ල අතර සැඟවී ඇති ටැම්පිට විහාරයක් සහිත පුරාණ විහාරස්ථානයකි.
මෙම ගමේ මුල් නම මොණරාගම්මන යැයි විශ්වාස කෙරෙන අතර මෙම වචනය කාලයත් සමඟ මෝරගම්මන බවට පරිවර්තනය වී ඇත. ජනප්‍රවාදයට අනුව මෝරගම්මනහි මයුරපාද විහාරය 4 වන පරාක්‍රමබාහු (1302 – 1326) රජුගේ සිට පැවතෙන පිරිවෙනකි. පූජාවාලියෙහි කතුවරයා වන බුද්ධ පුත්ත හිමිද මෙම විහාරස්ථානයේ වාසය කළ බව කියනු ලැබේ.
අද මෙම විහාරස්ථානයේ දැකිය හැකි සුවිශේෂී ලක්ෂණයක් වන්නේ ටැම්පිට ව්‍යුහ දෙකකි. එනම් ටැම්පිට විහාරය සහ ටැම්පිට ආවාස ගෙයයි. ටැම්පිට විහාර යනු මහනුවර රාජධානි යුගයේ විහාරයන්හි ජනප්‍රියවූ ගෘහ නිර්මාණ අංගයකි. එවැනිවිහාර ශෛලමය හෝ (කලාතුරකින් දැව) කඳන් මත ඝනකම්වූ දැව තට්ටුවක් මත ඉදිකර ඇත.
මෝරගම්මන පිහිටි ටැම්පිට විහාරය තරමක් කුඩා වන අතර අඩි 2 ක් උස ශෛලමය කණු 4 ක් මත ඉදිකර ඇත. පිළිම ගෙය දිග අඩි 7 අඟල් 7 ක් සහ පළල අඩි 5 යි අඟල් 3 කි. පසුකාලීනව මුල් ව්‍යුහයට නව කොටසක් අමුණා ඇත. පිළිමය ගෙය වටා ප්‍රදක්ෂිණා පථයක් නොතිබුණද, ලී වේදිකාව ව්‍යුහය අඩි 1 ක් පමණ පිටතට විහිදී ඇත.
පිළිම මන්දිරයේ හිඳී පිළිම 3 ක් ඇත. ඒවා ලී වලින් සාදා, කපරාරු කර තීන්ත ආලේප කර ඇත. ප්‍රධාන ප්‍රතිමාව අලංකාර මකර තොරණක් යටින් පිහිටා ඇති අතර උස අඩි 2 අඟල් 6 කි. අනෙක් පිළිම දෙක අඩි 2ක් උසය. පිළිම තුනෙහි සිරස්පත කාලයත් සමඟ නැති වී ඇත. පිළිම ගෙය ඇති සිතුවම් ඒවායේ නුවර යුගයේ වන අතර නැවත පින්තාරු කර ඇත. බටහිර දෙසට තබා තිබූ මුල් දොරටුව දකුණට වෙනස් කර අඩි 12 1/2 x 11 ආලින්දයක් එක් කර ඇත.
මොලිගොඩ අධිකාරම් මෙම විහාරස්ථානයේ මුල් අනුග්‍රාහකයා බව කියවේ.
විහාරයේ සංඝාවාසය එක් කොනක පිහිටා ඇත. එකල ජනප්‍රිය වලව් ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පයන අනුකරණය කරමින් මෙහි 18 × 10.5 ක මැද මිදුලකින් සමන්විත වේ. මෙම ගොඩනැගිල්ලේ ඉදිරි බරාඳය අඩි 2 අඟල් 6 ක් උසගල්කණු මත අඟල් 4 ක දැව ලෑලි යොදා ඉදිකර ඇත. බරාඳයට ඇතුල් වීම සඳහා ගල් පඩි ඉදිකර ඇත. සංඝාවාසයේ බිත්ති වරිච්චි බිත්ති ක්‍රමයට සාදා ඇත. පඩිපෙල ආරම්භයේ සරල සඳකඩ පහණක් දක්නට ලැබේ. සංඝාවාසයට පිවිසීම ඇත්තේ සූර්යවංක ස්වරූපයෙන් ඉදිකර ඇති දැවැන්ත දොරඋළුවස්සක් හරහා ය. අද අතුරුදහන් වුවද රාමුව ඇත්දළවලින් සරසා තිබී ඇත.
පන්සලේ බෝධියද වසර 700 ක් පමණ පැරණිය. ගස වටා මෑත අතීතයේ අඩි 28 × 28 බෝධි ප්‍රාකාරයක් ඉදිකර ඇත. පැරණි බෝධි ප්‍රාකාරයක් නව බිත්තියට අඩි කිහිපයක් ඇතුළත දැකිය හැකිය. එච්.සී.පී. බෙල්ගේ වාර්තාවකට අනුව මෙම බෝධි ප්‍රාකාරය එකල අඩි 18 × 18 ක් විය.
විහාරයට ළඟා වීමට, කිලෝමීටර් 9 ක් මාවනැල්ල සිට අරනායක දෙසටගමන් කොට ගෙවිලිපිටිය හන්දියට පැමිණිය හැකිය. ඉන්පසු හෙට්ටිමුල්ල (දෙබත්ගම පාර) දෙසට දකුණට කිලෝමීටර් 1.7 ක් ගමන් කරන්න. වම් පැත්තට පටු කොන්ක්‍රීට් මාර්ගයක් විහාරයට දෙසට ඇත.
ආශ්‍රිත
- Vijayavardhana, K., 2010. ශ්‍රී ලංකාවේ ටැම්පිට විහාර. 1st ed. Colombo: Dayawansa Jayakodi.
- Yatawara, M. D. M. S., 2009. කෑගලු කෝරළ පවත : පරණකුරු, කිණිගොඩ සහ ගල්බඩ කෝරළයන්හි ඓතිහාසික, සංස්කෘතික සහ පුරාවිද්‍යාත්මක ගවේෂණය. 1st ed. Warakapola: Ariya Publishers.
සම්බන්ධ වෙනත් පිටු
- ශ්‍රී ලංකාවේ සම්පූර්ණ ටැම්පිට විහාර ලැයිස්තුව
- ශ්‍රී ලංකාවේ පුරාවිද්‍යා ස්ථාන ලැයිස්තුව
- කිලෝමීටර 20ක් ඇතුලත ඇති වෙනත් නැරඹිය හැකි ස්ථාන
මෝරගම්මන ශ්‍රී මයුරපාද පුරාණ ටැම්පිට විහාරයේ සිතියම
ඉහල සිතියමේ මෙම ස්ථානය පමණක් නොව කිලෝමීටර 20ක් ඇතුලත තවත් වැදගත් ස්ථාන ලකුණු වී ඇත. මේ ස්ථාන බැලීමට සිතියම කුඩා කර බලන්න. වැඩි විස්තර සඳහා අවශ්‍ය ස්ථානය මතට මුසිකය ගෙනයන්න. එසේ නැතිනම් click කරන්න.
ගූගල් සිතියම වෙනත් ස්ථාන වලට චලනය කර ගෙනයාමෙන් එම ප්‍රදේශයේ වැදගත් ස්ථාන බලාගත හැක.
මෝරගම්මන ශ්‍රී මයුරපාද පුරාණ ටැම්පිට විහාරය ගමන් මග
| මාවනැල්ල සිට මෝරගම්මන ශ්‍රී මයුරපාද පුරාණ ටැම්පිට විහාරය දක්වා මාර්ගය |
| දුර: කි.මී. 11 ගමන් කාලය: විනාඩි 30 ධාවන උපදෙස්: ගූගල් සිතියමේ බලන්න |
අම්බලම (57) ආකර්ශණීය ස්ථාන (9) ඉතිහාසය (0) උණුදිය උල්පත් (1) උරුමය (297) ඓතිහාසික උරුම ලිපි (2) ඓතිහාසික සිදුවීම් (1) ගමනාන්ත (1) ටැම්පිට විහාර (40) දිය ඇලි (4) ප්‍රදීපාගාර (1) ප්‍රාග් ඉතිහාස ලිපි (1) ප්‍රාග් ඓතිහාසික (5) පාලම් (3) පුරාණ අමුණු (12) බලකොටු (12) මහනුවර (1) මීටර 20-29 (1) මීටර 30-39 (1) ලිපි (2) වනජීවී (1) වාරි කර්මාන්ත (23) වැව් හා ජලාශ (11) ස්මාරක (4) සුසාන භූමි (5)
අනුරාධපුර දිස්ත්‍රික්කය (39) අම්පාර දිස්ත්‍රික්කය (7) කළුතර දිස්ත්‍රික්කය (5) කෑගල්ල දිස්ත්‍රික්කය (31) කිලිනොච්චි දිස්ත්‍රික්කය (3) කුරුණෑගල දිස්ත්‍රික්කය (25) කොළඹ දිස්ත්‍රික්කය (2) ගම්පහ දිස්ත්‍රික්කය (11) ගාල්ල දිස්ත්‍රික්කය (6) ත්‍රිකුණාමලය දිස්ත්‍රික්කය (47) දෙතිස් ඵල බෝධින් (5) නුවරඑළිය දිස්ත්‍රික්කය (3) පබ්බත විහාර (1) පුත්තලම දිස්ත්‍රික්කය (4) පෘතුගීසි බලකොටු (1) පොළොන්නරුව දිස්ත්‍රික්කය (14) පොළොන්නරුව රාජධානිය (7) බදුල්ල දිස්ත්‍රික්කය (2) මඩකලපුව දිස්ත්‍රික්කය (2) මන්නාරම දිස්ත්‍රික්කය (10) මන්නාරම දූපත (2) මහනුවර දිස්ත්‍රික්කය (37) මාතර දිස්ත්‍රික්කය (3) මාතලේ දිස්ත්‍රික්කය (7) මුලතිවු දිස්ත්‍රික්කය (27) මොණරාගල දිස්ත්‍රික්කය (6) යාපනය දිස්ත්‍රික්කය (16) රත්නපුර දිස්ත්‍රික්කය (10) ලන්දේසි බලකොටු (1) වවුනියා දිස්ත්‍රික්කය (8) හම්බන්තොට දිස්ත්‍රික්කය (7)