![Remains of the ancient stupa and the and the new one at the top of Kadiragala Rajamaha Viharaya rock.](https://i0.wp.com/amazinglanka.com/wp/wp-content/uploads/2013/12/kadiragala-03.jpg?resize=640%2C360&ssl=1)
Image courtesy of Dr. Ashan Geeganage
වයඹ පළාතේ වාරියපොල නගරයට නුදුරින් පිහිටා ඇති ඓතිහාසික කදිරාගල පුරාණ රජමහා විහාරස්ථානය ප්රදේශවාසීන් අතර ප්රසිද්ධියක් උසුලන විහාරස්ථානයක් වශයෙන් හැඳින්විය හැක. මෙම විහාරස්ථාන භුමියේ ගලේ බණ්ඩාර දෙවියන් සඳහා පුද පූජා කරන දේවාලයක් ද පිහිටා තිබේ.කදිරාගල පුරාණ රජමහා විහාරස්ථානයේ නම නිර්මාණයේදී ඉතිහාසය කතරගම දෙවිඳුන් විසූ කාලය දක්වා දිවයයි. කතරගම දෙවිඳුන් මෙම විහාරස්ථානය පිහිටා ඇති ගල කදිරආගල ලෙස හඳුන්වා එය පසුකාලයේදී කදිරාගල යන නමින් ප්රසිද්ධ වී ඇත.
වාරියපොල නගරයෙන් ඇති වට රවුමෙන් දකුණට හැරී කිතුල්වැහැර මාර්ගයේ කිලෝ මීටර් 3/4 ක් පමණ පැමිණ වමට හැරී පියුම්ගල්ල ගම්මානය මැදින් කිලෝ මීටර් 3/4 ක් පමණ දුරක් ගියවිට ඓතිහාසික කදිරාගල පුරාණ විහාර ස්ථානය දර්ශනිය කඳුකරයක් පාමුල මනස්කාන්ත දර්ශනීය පරිසරයක පිහිටා තිබේ.
කදිරාගල පුරාණ රජමහා විහාරය වාරියපොළ ශ්රී සුමංගල පිරිවෙන් රජමහා විහාරය හෙට්ටිගම ශ්රී සුදර්ශනාරාමය, මල්වාන රාජගිරිලෙන් විහාරය සහ කුරුණෑගල ඇත්කඳ පුරාණ රජමහා විහාර යන විහාරස්ථානවල අධිපති ධුරය දරන වයඹ පළාතේ ප්රධාන සංඝනායක. අනුරාධපුර බුද්ධ ශ්රාවක භික්ෂු අභ්යාස විද්යාලයේ උපකුලපති මහෝපාධ්ය ආචාර්ය තුඹුල්ලේ සිලඛන්ධ නාහිමියෝ දරමින් වැඩ වාසය කරති.
කීර්ති ශ්රී රාජසිංහ රජුගේ කාලයේ ඇමැතිවරයකුව සිටියායෑයි කියන මීගස්තැන්නේ අධිකාරම් විසින් මෙම විහාරස්ථානය කරන ලදැයි මුඛ පරම්පරාවෙන් පැවතගෙන එයි.
මෙම විහාරස්ථානයේ ගල් කන්ද මත දිය නොසිඳෙන පොකුණක්ද ඇත. දැඩි නියඟයක් පවතින අවස්ථාවකදී මෙම පොකුණ ඉසීම කළහොත් ප්රදේශයට වර්ෂාව ලැබෙන බව ප්රදේශවාසීහු පවසති.
සෑම වර්ෂයකදීම ප්රදේශයේ බෞද්ධ ජනතාව විසින් ගොවිතැන්වලින් ලබා ගන්නා අස්වැන්න එක් රැස්කර පන්සලේ ඇති කන්ද උඩ “කීල පන්දම” යනුවෙන් උත්සවයක් පවත්වනු ලබති. සිකුරාදා සවස් කාලයේ පොල් ගෙඩි හැටක් ගාල එයින් තෙල් හිඳ පැරණි සිවුරුවලින් පන්දමක් ගොතා එය දල්වා කිරි උතුරා මහ දානමය පින්කමක් ද පැවැත්වේ.
දැනට මෙම විහාරස්ථායේ වැඩ වසන විහාර වාසී කැටයාපතනේ සෝමරතන හිමි මෙම විහාරස්ථානය ගැන මෙසේ පවසයි.
ඇතුගල්පුර රාජධානි සමයේ වත්හිමි කුමාරයා ලෙස ජීවත් වූ අය ඇතුගලෙන් පහළට පෙරළා මරා දැමීමෙන් අනතුරුව ගලේ බණ්ඩාර දෙවියන් වූ බව මිනිසුන් තුළ විශ්වාසයක් පවතී. ගලේබණ්ඩාර දෙවියන්ගේ ආරාධනාවක් පරිදි කතරගම දෙවිඳුන් මෙම ස්ථානයට වැඩම කර ඇතිබව පැවැසේ.
සෑම වසරකම ජනවාරි 1 වැනිදා සවස වාරියපොළ ශ්රී සුමංගල පිරිවෙන් විහාරස්ථානයෙන් පෙරහැරක් ආරම්භ වී එය වාරියපොළ නගරය ඔස්සේ ඓතිහාසික කදිරාගල පුරාණ විහාරස්ථානයට පැමිණීමෙන් පසු රට වැසියන්ට සහ රජයට සෙත්පතා මහා බෝධි පූජාවක් පවත්වා ඉන් අනතුරුව ගලේ බණ්ඩාර දෙවියන් උදෙසා දේව පූජාවක්ද පැවැත්වේ.
අක්කර 8 ක භූමිභාගයක් අයත් මෙම විහාරස්ථානය විහාරයකට අවශ්ය සියලුම අංගවලින් සමන්විත වෙයි. මෙහි ඇති ගල්ගුහාවක විහාර මන්දිරය ඉදිකර ඇති අතර එහි අඩි 20 ක් පමණ උසින් ඝන අඩි 12 ක් පමණ ඔත් පිළිම වහන්සේ නමක් නිර්මාණය කර තිබේ.
source : www.divaina.com
සම්බන්ධ වෙනත් පිටු
කදිරාගල පුරාණ විහාරස්ථානය සිතියම
ඉහල සිතියමේ මෙම ස්ථානය පමණක් නොව කිලෝමීටර 20ක් ඇතුලත තවත් වැදගත් ස්ථාන ලකුණු වී ඇත. මේ ස්ථාන බැලීමට සිතියම කුඩා කර බලන්න. වැඩි විස්තර සඳහා අවශ්ය ස්ථානය මතට මුසිකය ගෙනයන්න. එසේ නැතිනම් click කරන්න.
ගූගල් සිතියම වෙනත් ස්ථාන වලට චලනය කර ගෙනයාමෙන් එම ප්රදේශයේ වැදගත් ස්ථාන බලාගත හැක.
කදිරාගල පුරාණ විහාරස්ථානය ගමන් මාර්ගය
කොළඹ සිට කදිරාගල පුරාණ විහාරස්ථානය දක්වා – මාර්ගය මාර්ගය I | කොළඹ සිට කදිරාගල පුරාණ විහාරස්ථානය දක්වා – මාර්ගය මාර්ගය II |
හරහා : අඹේපුස්ස – කුරුණෑගල දුර : 125 km ගමන් කාලය: පැය 3 යි ධාවන උපදෙස්: ගූගල් සිතියමේ බලන්න | හරහා : හලාවත (හලවත) දුර : 145 km ගමන් කාලය: පැය 3 යි ධාවන උපදෙස්: ගූගල් සිතියමේ බලන්න |
Tourist Attractions (13) අම්බලම (57) ආකර්ෂණ (9) ඉතිහාසය (0) උණුදිය උල්පත් (1) උරුමය (296) ඓතිහාසික උරුම ලිපි (2) ඓතිහාසික සිදුවීම් (1) කුළුදාගේ (1) ගිරි සෙල්ලිපි (4) ටැම්පිට විහාර (41) දිය ඇලි (4) ප්රදීපාගාර (1) ප්රාග් ඉතිහාස ලිපි (1) ප්රාග් ඓතිහාසික (5) පාලම් (3) පුරාණ අමුණු (12) පුවරු හා ටැම් ලිපි (9) බලකොටු (12) මහනුවර (1) මීටර 20-29 (1) මීටර 30-39 (1) යාල තුල නටබුන් (6) ලිපි (2) වනජීවී (1) වාරි කර්මාන්ත (24) වැව් හා ජලාශ (12) ස්මාරක (4) සුසාන භූමි (5)
අනුරාධපුර දිස්ත්රික්කය (39) අම්පාර දිස්ත්රික්කය (7) කළුතර දිස්ත්රික්කය (5) කෑගල්ල දිස්ත්රික්කය (31) කිලිනොච්චි දිස්ත්රික්කය (3) කුරුණෑගල දිස්ත්රික්කය (25) කොළඹ දිස්ත්රික්කය (2) ගම්පහ දිස්ත්රික්කය (10) ගාල්ල දිස්ත්රික්කය (6) ත්රිකුණාමලය දිස්ත්රික්කය (47) දෙතිස් ඵල බෝධින් (5) නුවරඑළිය දිස්ත්රික්කය (3) පබ්බත විහාර (1) පුත්තලම දිස්ත්රික්කය (4) පෘතුගීසි බලකොටු (1) පොළොන්නරුව දිස්ත්රික්කය (14) පොළොන්නරුව රාජධානිය (7) බදුල්ල දිස්ත්රික්කය (3) මඩකලපුව දිස්ත්රික්කය (2) මන්නාරම දිස්ත්රික්කය (10) මන්නාරම දූපත (2) මහනුවර දිස්ත්රික්කය (37) මාතර දිස්ත්රික්කය (3) මාතලේ දිස්ත්රික්කය (7) මුලතිවු දිස්ත්රික්කය (27) මොණරාගල දිස්ත්රික්කය (6) යාපනය දිස්ත්රික්කය (16) රත්නපුර දිස්ත්රික්කය (10) ලන්දේසි බලකොටු (1) වවුනියා දිස්ත්රික්කය (8) හම්බන්තොට දිස්ත්රික්කය (7)